94 درصد مشکلات سازمانها ناشی از ساختار سیستمهاست! دکتر دمینگ
🔻
به این شکل نگاه کنید. می خواهیم کمی بیشتر در مورد ساختار سیستمها صحبت کنیم.
از بالا به پایین شروع می کنیم:
۱-یک رویداد یا واقعه اتفاق می افتد. مثلا تورم زیاد یا کم می شود. یا فنر نوسان می کند. این مرحله را همه می بینند!
۲-برای پی بردن به رفتار و الگوی پدیده ، رفتار بوجود آمده در بستر زمان مورد بررسی قرار می گیرد. یک نمودار که محور افقی آن زمان است و محور عمودی آن مقدار پدیده مورد نظر است را در ذهن خود مجسم کنید. مثلا میزان تورم در یکسال اخیر روندی نزولی داشته است. یا مقدار نوسان پیچک(فنر) در بستر زمان مثل اثر شلاق است.
این مرحله را فقط افرادی می بینند که می خواهند پدیده را تحلیل کنند و از داده های مربوطه اطلاعات مفید ایجاد می کنند و روندها و رفتارها را درک می کنند.
۳-در این مرحله به دنبال مدل کردن ساختار سیستم هستیم و فکر می کنیم رفتاری که در مرحله ۲ بدست آمده ناشی از یکسری قوانین و روابط علت و معلولی ایجاد شده است که در قالب یک ساختار که هنوز مدل آن برای ما مشخص نیست ، عمل می کند. بنابراین روابط علی و معلولی سیستم را مشخص می کنیم.
این مرحله دقیقا جایی است که متاسفانه اغلب مدیران ما نمی دانند ، چجوری پدیده ها را در قالب ساختارهای سیستمی برای بررسی رفتار هایشان مدله کنند و فقط با اطلاعات مرحله ۲ تصمیم می گیرند. (بخش زیادی از مشکلات حل نمی شود چون اساسا این مرحله انجام نمی شود). هر موقع اتفاق و رویدادی مشاهده می کنند با استفاده از تجربیات خود و با بکارگیری ابزارهایی همچون استخوان ماهی-پارتو-نمودار همبستگی و... شروع به حل مشکل می کنند. این ابزارها در حل مشکلات کمک می کنند ، لیکن به صورت مقطعی ، آنهم در قالب مسکن.
اگر نتوانیم مدل ساختار سیستم را استخراج کنیم و کامل روابط علت و معلولی را درک نکنیم ، هرگز مشکلات به صورت ریشه ای حل نمی شوند.
۴-در این مرحله مدل های ذهنی و جهان بینی و نگرشهایی که پشت قضیه بوده است را جستجو می کنیم و پی به تمام جوانب سیستم می بریم.
در این مرحله چون به همه روابط و ساختار سیستم پی می بریم می دانیم تغییر در هر کدام از پارامترها چه تبعاتی در کل سیستم دارد. به عنوان مثال می دانیم که اگر ضریب فنر دو برابر شود چه اتفاقی می افتد. یا عرضه و تقاضای پول چگونه بر ساختار اقتصاد به عنوان یک سیستم کل تاثیر می گذارد.
در واقع چون می دانیم تبعات تغییرات پارامترها در کل سیستم به چه صورت خواهد بود ، تصمیم درست خواهیم گرفت.
🔺