خطاهای ذهنی که می توانند مانع تصمیم گیری درست شوند (خطای پنجم : تمایل به حمایت از انتخاب)
خطای پنجم: خطای تمایل به حمایت از انتخاب (Choice-supportive bias)
🔻
به مثال های زیر دقت کنید :
1- تعدادی از کسانی که گوشی آیفون می خرند یا تمایلی ندارند در مورد نقص ها و عیب های آن صحبت کنند و یا آنکه اساساً آن عیب و نقص ها را بی اهمیت جلوه می دهند ! مخصوصاً زمانی که نقاط قوت گوشی های دیگر برجسته می شود ،تمام سعی و تلاششان اینست که ثابت کنند ، اتفاقاً عمداً شرکت اپل آن قابلیت را در گوشی های آیفون ایجاد نکرده است!
2-قصد خرید تلویزیون داریم و برای آن بودجه ای در نظر گرفته ایم . بعد از مراجعه به بازار ، بدون توجه به ویژگیهای فنی، ظاهری و ...دیگر برندها و حتی با وجود آگاهی بر برخی کاستی های برند مورد نظرمان و صرفاً بر اساس آوازه آن ، اقدام به خرید می کنیم و تمام تلاش ذهنی بر آنست که از خرید مذکور حمایت صورت پذیرد .در این مواقع گذشته و اعتبار یک موضوع ، مبنای تصمیم گیری و حمایت ذهن از آن می گردد . البته این بدین معنا نیست که این نوع تصمیم گیری همیشه و در همه حال اشتباه است ،بلکه یادآوری این نکته ست که لزوماً برند بودن و اعتبار داشتن به معنای فراهم بودن شرایط لازم و کافی برای تصمیم گیری درست نیست .
3- اغلب انسانها معمولاً بعد از تصمیم گیری،انتخاب یا خرید تازه یادشان می آید که گزینه های دیگر را بررسی کنند و با تصمیم خودشان مقایسه کنند! قطعاً در این حین مواردی را می یابند که در تصمیم ها یا خریدهایشان در نظر نگرفته اند و همین مساله باعث ناراحتیشان می گردد و برای آن که کم نیاورند از ذهن خود برای حمایت از تصمیماتشان کمک می جویند ! که البته همیشه و لزوماً این نوع دلجوئی بد نیست ، چون همه انسانها دچار اشتباه می شوند!
4- بسیاری از شرکتها در زمان استخدام افراد به دانشگاه محل تحصیل افراد بهای زیادی می دهند و وزن بیشتری برای دانشگاههای معتبر در نظر می گیرند . این در حالی است که بسیاری از تحصیل کردگان دانشگاه های غیرمعتبر ، آدم های باهوش ،کارآمد و مستعدی هستند و لزوماً تحصیل در دانشگاههای معتبر دال بر کارامدی نیست . حداقل تجربه من این رو به من میگه.
🔺
خطای "تمایل به حمایت از انتخاب" به معنای گرایش و تمایل به ویژگیهای مثبت نسبت داده شده به یک چیز یا یک موضوع خاص است . حتماً قبل از انتخاب و تصمیم گیری و برای بدور ماندن از این نوع خطا این نکته می بایست مد نظر قرار گیرد که برند بودن و یا اعتبار داشتن ، شرط لازم و کافی برای انتخاب و تصمیم گیری درست نیست . در واقع تصمیم درست با بررسی گزینه ها و دیدگاه هزینه-فایده امکان پذیر است نه با رویکرد جانبدارانه.