خطاهای ذهنی که می توانند مانع تصمیم گیری درست شوند (خطای هفدهم : همه یا هیچ)

خطای هفدهم : همه یا هیچ (All or Nothing Bias)

🔻

به مثالهای زیر دقت کنید: 

1- احتمالاً شما هم از این دست آدمها دیده اید که وقتی می خواهند چیزی بخرند اینگونه صحبت می کنند: یا گوشی آیفون می خرم و یا اصلاً گوشی نمی خرم ! یا ماشین نمی خرم یا اگر بخرم فقط تویوتا می خرم! یا مسافرت نمی رم یا اگر برم باید مسافرت خارج برم!  

 

2-  در سطح جامعه گاهاً این نوع خطا دیده می شود که مثلاً مردم یک شهر را فقط به دو دسته خوب یا بد تقسیم می کنند ؛ یا در حالت افراطی آن فقط به دروغگو یا صادق دسته بندی می کنند . همچنین می توان به این موارد هم اشاره کرد: سیاه یا سفید؛غلط یا درست ، عاقل یا دیوانه ، بیشعور یا با شعور ، با هوش یا کودن ، زیبا یا زشت و ... 

3- شخصی را در نظر بگیرید که برای کاهش وزن خود به دکتر تغذیه مراجعه کرده و دکتر برای ایشان برنامه رژیم غذایی در نظر گرفته است . بعد از یکی دو هفته که دقیقاً مطابق برنامه پیش رفته ؛ یکدفعه در یک میهمانی و به اصرار دوستان یک وعده غذای پرچرب و بعد از آن هم بستنی می خورد. بعد از آنکه میهمانی تمام شد و به منزل برگشت، به یکباره ناامید شده و تمام تلاشهایش را در راستای کاهش وزن برباده رفته می بیند و از فردای آن روز دوباره مثل سابق به خوردن ادامه می دهد!  در واقع این شخص بین چاقی و لاغری طیفی قائل نیست و به جای آنکه عدد وزن را دریک طیف یا بازه ببیند ،صرفاً نقاط ابتدا و انتهای وزن مورد نظر خود را نگاه می کند ! 

🔺

در این نوع تفکر قانون "همه یا هیچ " ؛ "این یا آن " حاکم است . به عبارتی افرادی که در معرض این نوع خطا قرار می گیرند ذهن خود را قالب بندی کرده  و یک موضوع ، پدیده ، رفتار و ... را کلاً سفید یا سیاه می بینند. از دید این افراد هر چیز کمتر از کامل ، شکست بی چون و چراست !