خطاهای ذهنی که می توانند مانع تصمیم گیری درست شوند (خطای دهم : تمایل به آخرین اطلاعات)
خطای دهم: تمایل به آخرین اطلاعات (Recency Bias)
🔻
تمایل به آخرین اطلاعات ، یک خطای ذهنی است که با وقوع آن افراد ناخواسته به آخرین اطلاعات ، برداشتها ، دانسته ها ، استدلال ها و واکنش ها تمایل پیدا کرده و وزن و اهمیت بیشتری به آنها می دهند و بر همان اساس نیز واکنش نشان داده و تصمیم می گیرند .
به مثالهای زیر دقت فرمائید :
1- قصد خرید گوشی موبایل دارید ، بعد از کلی تحقیق ، جستجو در اینترنت ، بررسی سایتهای مرتبط و مطالعه نظرات کاربران به این نتیجه می رسید که گوشی X مناسب است . دست برقضا یکی از همکاران شما مطلع می شود که شما می خواهید گوشی X بخرید و ایشان نیز قبل از شما گوشی X را خریداری کرده و به شدت از آن ناراضی است ! اطلاعاتی که ایشان به شما می دهند ،براحتی تمام تحقیق ها و جستجوی های شما را مخدوش کرده و شما به این نتیجه می رسید که خوب شد نخریدید! این در حالیست که نظرات تعداد زیادی از کاربران در مورد آن گوشی مثبت بود . چه اتفاقی افتاد که باعث شد شما نظرمنفی یک نفر را بر نظرمثبت بقیه ترجیح بدید؟
2- اخیراً با یک نفر آشنا شدید که دیدگاهها و نظراتش برای شما جالب است و بعنوان مثال شما را با موضوع تفکر سیستمی آشنا می کند و مثالهای جالبی در این زمینه برای شما بازگو می کند . از فردای آن روز همه مسائل را از زاویه دید تفکر سیستمی نگاه می کنید و سعی می کنید این نوع نگرش را در تصمیم هایتان لحاظ کنید و درباره آن با همه صحبت می کنید! بعد از گذشت یکی دو هفته ، آن را به فراموشی می سپارید!
3- در طول چند سال اخیر به دلیل احترام به قوانین و رعایت قوانین راهنمائی و رانندگی جریمه نشدم . در واقع با خودم عهد بستم که یک شهروند قانون مدار باشم . یک دفعه به دلیل عجله ای که داشتم ، فراموش کردم که کمربند ایمنی را ببندم و به همین خاطر در اتوبان جریمه شدم . بلافاصله بعد از دریافت برگ جریمه ، چنان با سرعت و بدون کمربند طی مسیر می کنم که فراموش می کنم من چه راننده متعهدی بودم ! همه دستاوردهای خودم در این زمینه را زیر سئوال بردم!
🔺
اهمیت دادن به آخرین اطلاعات ، همیشه بد نیست و در موارد زیادی همچون بررسی روند فروش ، نرخ تورم ، نرخ بهره ، نرخ ارز و ... خیلی هم خوب است . در واقع این نوع خطا زمانی موضوعیت پیدا می کند که بعد زمان ، چندان نقشی در تصمیم گیری نداشته باشد .
