خطاهای ذهنی که می توانند مانع تصمیم گیری درست شوند (خطای بیست و یکم : حسابداری ذهنی)

خطای بیست و یکم : حسابداری ذهنی  (Mental Accounting Bias)

🔻

به موارد زیر دقت کنید: 

۱- شخصی یک دست کت و شلوار را به قیمت 500 هزار تومان در یک فروشگاه می‌پسندد، اما او به دلیل اینکه احساس می‌کند خرید نامعقول است از خرید آن منصرف می‌شود. ماه بعد همین کت و شلوار را از همسرش به عنوان هدیه تولد دریافت می‌کند. او و همسرش حساب‌ بانکی مشترک دارند با این وجود شخص احساس رضایت کامل دارد! 

۲-شخص دیگری ماهانه مبلغ 200000 تومان قسط دارد که باید به بانک بپردازد،از طرفی یک مقدار وام از اداره محل کارش گرفته که ماهانه به صورت قسطی 200000 تومان از حقوق وی کسر می کنند. در پایان ماه قسطی که توسط اداره از حقوق این شخص کسر می‌شود ،برایش بار روانی منفی ندارد و آن را ناچیز می داند، بیشتر درگیری ذهنی وی متوجه قسط بانک است!  

۳-چند وقتی است همسرتان به شما گیرداده که ماشین ظرفشویی یا یخچال ساید بای ساید برای منزل بخرید، با اینکه پول کافی دارید به بهانه های مختلف از خرید آن طفره می روید.  بعد از دوماه یک پول بادآورده گیرتان می آید! (مثلاً پاداش دریافت می کنید) همسرتان را سورپرایز می کنید، علاوه بر خرید یخچال ، ماشین ظرفشویی ، مقداری طلا و جواهر هم برایش می خرید و برای شام به رستوران دعوت می کنید! 

حسابداری ذهنی به زبان ساده یعنی انسانها در مبادلات اقتصادی که خودشان در آن نقش مستقیم دارند و باید از درآمدشان هزینه کنند، از بیشترین میزان منطق استفاده می کنند و بر اساس سبک و سطح زندگی شان پول خرج می کنند و در نقش های غیرمستقیم ، جنبه های احساسی ، دخالت عجیبی در گمراهی و قانع کردن ذهن و توجیه رفتارهای مالی دارند،  این در حالیست که شرایط در هر دو موقعیت(نقش مستقیم و غیرمستقیم) تفاوت چندانی با یکدیگر ندارد!  

در مثال اول تحلیل حسابداری ذهنی به این صورت است که شخص در ذهن خود این تصور را دارد که اگر خودش کت و شلوار را خریداری می کرد علاوه بر 500 هزار تومان، هزینه ذهنی و اجتماعی ولخرج بودن را نیز پرداخت می کرد. درصورتی که دلیل هدیه تولد، دلیل قابل قبولی برای احساس رضایت کامل می باشد!

سعی کنید مثال ۲, ۳ را تحلیل کنید.

🔺